باغ ایرانی به عنوان یک ساختار کامل، بیانگر رابطهٔ
تنگاتنگ میان بستر فرهنگی و طبیعی است و نشانهای از سازگار نمودن و همسو
کردن نیازهای انسان و طبیعت است. در گذشته باغ ایرانی بروز توان نهفتهٔ
محیط و ادراک پیچیدگیهای آن بود. خالق باغ با اتکا به دانش تجربی خود
فضایی را ایجاد میکرد که باعث بقاء و پویایی بستر طبیعی میشد.
تاریخچه باغسازی در ایران
آغاز انتظام بخشی به باغ را باید در زمان هخامنشیان جستجو نمود. در
باغهای سلطنتی پاسارگاد (قرن 6 قبل از میلاد) توجه به شبکهٔ منظم مسیر
سنگفرش آب روها میتوان ادعا نمود که شکل چهارباغ و منظم چهار قسمتی در
اینجا به ظهور رسیده است و در دوران پس از اسلام منشاء باغهای چهار قسمتی
اسلامی بوده است. در دوران ساسانی (633-224م) باغسازی گسترش فراوانی
مییابد. جایگاه والای طبیعت در تفکر زرتشت به ویژه پرستش آب موجب گردید
تا علاوه بر انتظام انسانی در باغ چشم اندازها و بستر طبیعی نیز مطرح
گردد. باغ قصرهای این دوره همانند تخت سلیمان و کاخ فیروز آباد بیستون در
بستر طبیعی جذاب مانند دریاچه و چشمه مکان یابی گردیدند. تنوع هندسی مشخص
ترین ویژگی باغهای این دوره است.